Ένα καλό -συμπληρωματικό- εισόδημα προσφέρει η καλλιέργεια του μεταξιού. Με τέσσερις μήνες δουλειάς τον χρόνο τα εισοδήματα ενός εκτροφέα μεταξοσκωλήκων κυμαίνονται από 8.000 έως 30.000 ευρώ, ανάλογα και με τα διαθέσιμα τετραγωνικά μέτρα και τα κουτιά σπόρου που θα καλλιεργήσει.
Ειδικά για το έσοδο που μπορεί να αποφέρει η σηροτροφία στους Έλληνες παραγωγούς, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι η Κίνα -που ελέγχει το 98% της ευρωπαϊκής αγοράς- διαθέτει το κουκούλι προς 12 δολάρια το κιλό.
Σύμφωνα με τους επιχειρηματίες που ασχολούνται χρόνια με την παραγωγή μεταξιού, οι Έλληνες καλλιεργητές έχουν τη δυνατότητα να διεισδύσουν στην αγορά με προϊόντα χαμηλότερου κόστους και να «κερδίσουν» σημαντικό μερίδιο στην αγορά της ΕΕ, πουλώντας σε πιο χαμηλές τιμές το κουκούλι.
Βασικές προϋποθέσεις εκτροφής μεταξοσκώληκα είναι να υπάρχουν ο κατάλληλος χώρος, η αναγκαία ποσότητα και η κατάλληλη ποιότητα μορεοφύλλων.
Μπορεί να γίνουν και 3 εκτροφές τον χρόνο (μία την άνοιξη, μία αρχές του θέρους και μία νωρίς το φθινόπωρο) ανάλογα με την περιοχή, τις επικρατούσες καιρικές συνθήκες και τον τρόπο διαχείρισης του μορεώνα.
Πρώτη ύλη και στη βιομηχανία καλλυντικών
Το κουκούλι του μεταξοσκώληκα πλέον στη σημερινή εποχή δεν γίνεται μονάχα κλωστή, αλλά συμβάλλει και στην παραγωγή καλλυντικών. Στην αγορά υπάρχουν μάσκες ομορφιάς με πρωτεΐνες μεταξιού, καθώς και ειδικά γάντια φτιαγμένα από κουκούλι, καθώς και ρούχα από κουκούλι. Οι μεγαλύτερες πολυεθνικές εταιρείες καλλυντικών παγκοσμίως έχουν το μετάξι ως το βασικότερο συστατικό για τα καλλυντικά τους.
Διότι ο μεταξοσκώληκας εκκρίνει μια πρωτεΐνη που ονομάζεται σερικίνη, η οποία ευθύνεται για την αναζωογόνηση και τη διατήρηση της νιότης στο ανθρώπινο δέρμα. Το συστατικό αυτό χρησιμοποιείται σε μερικά από τα πιο ακριβά καλλυντικά. Μάλιστα η ευεργετική ιδιότητα της σερικίνης ανακαλύφθηκε κατά λάθος, διότι παρατηρήθηκε ότι οι εργάτριες που δούλευαν στα αναπηνιστήρια είχαν πολύ νεανικά πρόσωπα και αυτό οφειλόταν στη σερικίνη, που περιεχόταν στον ατμό από το ζεστό νερό
Η σηροτροφία σαν επιχειρηματική δραστηριότητα λόγω των κλιματολογικών της απαιτήσεων, είναι κατάλληλη για τα νότια τμήματα των μεσογειακών χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και από αυτή την άποψη η Ελλάδα μπορεί να θεωρηθεί ως μια από τις πιο κατάλληλες για τη δραστηριότητα αυτή ευρωπαϊκές περιοχές. Έτσι, ο κλάδος αυτός εμφανίζεται και πάλι ως μια υποσχόμενη και ανταγωνιστική δραστηριότητα, σημειώνει ο καθηγητής στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών κ. Πασχάλης Χαριζάνης, στο «Εγχειρίδιο Σηροτροφίας- η εκτροφή μεταξοσκώληκα, η καλλιέργεια της μουριάς».
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟ ΔΕΛΤΙΟ
(του Καθ. Πασχάλη Χαριζάνη)
• Ελάχιστες απαιτήσεις για επαγγελματική ενασχόληση με τη σηροτροφία
Η σηροτροφία ως παραγωγικός τομέας μπορεί, υπό προϋποθέσεις, να δώσει διέξοδο στον αγροτικό πληθυσμό για τη στήριξη του οικογενειακού εισοδήματος. Αποτελεί γεωργική απασχόληση που δεν απαιτεί υψηλό κόστος εγκατάστασης γιατί δύναται να αξιοποιήσει τις ήδη υπάρχουσες υποδομές (αποθήκες, στάβλους κ.α.) ή μικρού κόστους ελαφρές κατασκευές τύπου τολ, καθώς και το εργατικό δυναμικό της αγροτικής οικογένειας. Μπορεί να αποτελέσει ενδιαφέρουσα και συγχρόνως ελπιδοφόρα εναλλακτική επαγγελματική διέξοδο.
Βασικές προϋποθέσεις για την εκτροφή μεταξοσκωλήκων είναι να υπάρχει ο κατάλληλος χώρος για την εκτροφή, η αναγκαία ποσότητα και κατάλληλη ποιότητα μορεώφυλλων και καλής ποιότητας και υψηλής αποδοτικότητας μεταξόσπορος.
Οι ανάγκες σε επιφάνεια και όγκο για την εκτροφή ενός κουτιού μεταξόσπορου (20.000 αυγά) είναι οι ακόλουθες:
Στάδιο προνύμφης Απαιτούμενη επιφάνεια (m2) Απαιτούμενος όγκος (m3)
1η ηλικία 1 2
2η ηλικία 2 2
3η ηλικία 5 10
4η ηλικία 10 20
5η ηλικία 20 50
Για την εκτροφή των μεταξοσκωλήκων ενός κουτιού των 20.000 αυγών χρειάζονται συνολικά περίπου 500 κιλά φύλλα μουριάς.
• Προμήθεια του μεταξόσπορου από τους ενδιαφερόμενους παραγωγούς:
Από τη σηροτροφική περίοδο 2010, σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. 337474/9-12-2009 (ΦΕΚ 2487/Β/2009) απόφαση του Υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, η εισαγωγή και η διακίνηση μεταξόσπορου πραγματοποιείται:
α) από τους παραγωγούς σηροτρόφους ή τις οργανώσεις τους για ιδία χρήση, ή
β) από φυσικά ή νομικά πρόσωπα για εμπορικούς σκοπούς.
Δεν επιτρέπεται η διακίνηση και χρήση για εμπορικούς σκοπούς, εντός της ελληνικής επικράτειας, μεταξόσπορου ο οποίος δεν έχει ελεγχθεί και πιστοποιηθεί από το Σηροτροφικό Εργαστήριο Αθηνών.
Τα έτη 2010 και 2011, ο μεταξόσπορος που ελέγχθηκε από το Σηροτροφικό Εργαστήριο Αθηνών και διακινήθηκε προς χρήση από τους Έλληνες σηροτρόφους προερχόταν από την Κίνα την Τουρκία και τη Βουλγαρία. Οι εισαγωγείς του μεταξόσπορου έχουν την έδρα τους στην Περιφερειακή Ενότητα Έβρου (Ορεστιάδα, Σουφλί). Από τις οικείες Περιφερειακές Υπηρεσίες Αγροτικής Οικονομίας & Κτηνιατρικής μπορείτε να πάρετε πληροφορίες σχετικά με τα στοιχεία επικοινωνίας των εισαγωγέων, για ενδεχόμενες παραγγελίες.
Το Ελληνικό δημόσιο δεν εμπλέκεται στη διαδικασία αγοράς και τιμολόγησης του μεταξόσπορου, παρά μόνο στον ποιοτικό έλεγχο των διακινούμενων κουτιών, τα οποία προκειμένου να διατεθούν προς χρήση πρέπει να πληρούν κάποιες ελάχιστες προϋποθέσεις.
• Ενισχύσεις στη σηροτροφία:
Η εκτροφή μεταξοσκωλήκων και η παραγωγή κουκουλιών είναι διαδικασία προωθούμενη από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων.
Συγκεκριμένα, στο πλαίσιο των διατάξεων της υπ’ αριθμ. 625/298782/05 (ΦΕΚ 1184/Β/05) ΚΥΑ και των Κανονισμών (Ε.Κ.) 1744/2006 της Επιτροπής και (Ε.Κ.) 1234/2007 του Συμβουλίου για κάθε κουτί μεταξόσπορου των 20.000 αυγών που εκτρέφεται, εφόσον παραχθούν τουλάχιστον 20 κιλά χλωρό κουκούλι, ο παραγωγός δικαιούται 133,26 €.
Επειδή η συγκεκριμένη επιδότηση για τη σηροτροφία έχει ενταχθεί στο καθεστώς της ενιαίας ενίσχυσης, απαραίτητη προϋπόθεση για τη λήψη της είναι η έγκαιρη δήλωση ΟΣΔΕ, στις κατά τόπους αρμόδιες υπηρεσίες από τους ενδιαφερόμενους.
Επιπλέον, η σηροτροφία ως δραστηριότητα συμπεριλαμβάνεται στο Μέτρο 1.2.1. (Σχέδια Βελτίωσης) και στο Μέτρο 1.2.3.Α (Επενδύσεις στη μεταποίηση και εμπορία γεωργικών προϊόντων) του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης Ελλάδος 2007 – 2013 «Αλέξανδρος Μπαλτατζής».
• Διάθεση προϊόντος:
Βασικό ζητούμενο για την επίτευξη της αναβίωσης της σηροτροφίας είναι η δημιουργία ενός ελκυστικού πλαισίου και η υιοθέτηση τακτικών που θα δώσουν τη δυνατότητα εξασφάλισης ικανοποιητικού εισοδήματος για τους παραγωγούς, ανεξάρτητα από τη χορήγηση κοινοτικών ή άλλων επιδοτήσεων. Σημαντικό πρόβλημα του κλάδου αποτελεί η διάθεση του προϊόντος, η οποία οφείλουμε να γνωστοποιήσουμε στους ενδιαφερόμενους σηροτρόφους ότι είναι προβληματική, καθώς αυτή τη στιγμή δεν λειτουργεί στην Ελλάδα μονάδα αναπήνισης κουκουλιών και παραγωγής νήματος. Η εμπορευματοποίηση των κουκουλιών, η αξιοποίηση τους και η παραγωγή ελληνικού μεταξιού πρέπει να είναι πλέον οι κύριοι στόχοι, καθώς ένα προϊόν χωρίς εμπορική αξία είναι καταδικασμένο να εξαφανιστεί.
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ
ΣΗΡΟΤΡΟΦΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
Ταχ. Δ/νση: Ιερά Οδός 75, 118 55, Αθήνα
Πληροφορίες: Π. Χαριζάνης
Τηλέφωνο: 210 5294561
FAX: 210 3466692
E-mail: melissa@aua.gr
