Απόσπασμα από το Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων - Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών ... ALPHA BANK
Εξέλιξη και προοπτικές της απασχόλησης και ανεργίας:
Το 2015 σημειώθηκε ελαφρά βελτίωση της αγοράς εργασίας, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ.
Ειδικότερα, η απασχόληση αυξήθηκε κατά 2,1% το 2015, έναντι μικρής αύξησης κατά 0,7% το 2014 και πτώσης κατά 4,9% το 2013, σημειώνοντας συνεπώς για δεύτερο κατά σειρά έτος θετικό ρυθμό μεταβολής.
Η αύξηση της απασχόλησης στο 2015 αποδίδεται στην αξιόλογη αύξηση της μισθωτής απασχόλησης κατά 3,7% το 2015, έναντι αύξησης κατά 2,3% το 2014 και πτώσης κατά 5,4% το 2013 καθώς και στη σημαντική αύξηση των αυτοαπασχολουμένων με προσωπικό κατά 11,0% (2014: -4,3%), λόγω της έναρξης της λειτουργίας πολύ μικρών επιχειρήσεων.
Είναι ενδεικτικό ότι σύμφωνα με το σύστημα ΕΡΓΑΝΗ οι πολύ μικρές επιχειρήσεις (1-10 άτομα) αυξήθηκαν κατά 3,3% το 2015.
Η αύξηση του αριθμού των απασχολουμένων αντανακλά την αύξηση των απασχολουμένων στον ιδιωτικό τομέα (2015: 2.678,1 χιλ.) κατά 3,6% το 2015, έναντι αύξησης κατά 2,2% το 2014. Η αύξηση της απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα αναλύεται στην αύξηση των μισθωτών στον ιδιωτικό τομέα (1.573,9 χιλ.) κατά 6,3% και 5,6% το 2015 και 2014.
Αντίθετα, μειώνονται συνεχώς οι μισθωτοί στον δημόσιο τομέα κατά 1,2% και 3,4% το 2015 και 2014, ενώ από το 2010 μέχρι το 2015 σημειώνουν μέση ετήσια μείωση κατά 4,5% με αποτέλεσμα ο αριθμός τους να περιορισθεί στις 774,7 χιλ. το 2015, έναντι των 974,4 χιλ. το 2010.
Η αύξηση της απασχόλησης το 2015 ενίσχυσε τον αριθμό των ασφαλιζομένων στα ταμεία κύριας ασφάλισης κατά 2,4% το 2015, έναντι αύξησης κατά 0,4% το 2014. Ωστόσο, μεταξύ του 2010 και 2015, εξαιτίας της παρατεταμένης ύφεσης, ο αριθμός των ασφαλισμένων στα ασφαλιστικά ταμεία κύριας ασφάλισης μειώθηκε σωρευτικά κατά 18,2% (εκ οποίου κατά 14,7% του ΙΚΑ, 19,2% του ΟΓΑ και 15,4% του Δημοσίου) με προεκτάσεις σε θέματα κοινωνικής συνοχής, στο παραγόμενο προϊόν και στην χρηματοοικονομική κατάσταση των ασφαλιστικών ταμείων.
Ευνοϊκά πάντως εξελίσσονται οι δράσεις κατά της ανασφάλιστης εργασίας που αποσκοπούν να διασφαλίσουν την αποτελεσματική λειτουργία της αγοράς εργασίας, τον υγιή ανταγωνισμό και τη στήριξη του συνταξιοδοτικού συστήματος. Συγκεκριμένα ο αριθμός των ανασφάλιστων απασχολούμενων μειώθηκε μεταξύ 2010 και 2015 σωρευτικά κατά 27,1% και το 2015 κατά 2,3%.
Από πλευράς τομέων οικονομικής δραστηριότητας, ο πρωτογενής τομέας μείωσε τη συμμετοχή του στη συνολική απασχόληση σε 12,9% το 2015 από 13,6% το 2014, παρουσιάζοντας ετήσια μείωση 3,0% , ενώ το ποσοστό συμμετοχής του δευτερογενούς τομέα παρέμεινε σχεδόν σταθερό (2015: 14,9%), καθώς η αύξηση της απασχόλησης στη μεταποίηση αντισταθμίσθηκε από μείωση της απασχόλησης σε άλλους κλάδου του δευτερογενούς τομέα.
Αντίθετα, η απασχόληση στον τριτογενή τομέα αυξήθηκε το 2015 κατά 3,1% με αποτέλεσμα ο τριτογενής τομέας να αυξήσει το ποσοστό συμμετοχής του στη συνολική απασχόληση στο 72,2% το 2015 από 71,5% το 2014, λόγω της αύξησης της απασχόλησης στο χονδρικό και λιανικό εμπόριο, γεγονός που υποδεικνύει ότι καθυστερεί η μεταβολή του παραγωγικού υποδείγματος της Ελλάδος.
Αναφορικά με την εξέλιξη της απασχόλησης σε κλαδικό επίπεδο, οι υπηρεσίες τουρισμού (καταλύματα και εστίαση) σημείωσαν σημαντική αύξηση, για δεύτερο διαδοχικό χρόνο, κατά 9,6% το 2015, έναντι αύξησης κατά 14,6% το 2014.
Εντούτοις, ο βραδύτερος ρυθμός ανόδου των απασχολούμενων στον τουρισμό υποδηλώνει την μικρότερη το 2015 αύξηση της τουριστικής κίνησης συγκριτικά με το 2014. Πάντως οι απασχολούμενοι στον τουρισμό (325,6 χιλ.) το 2015 αποτελούσαν το 9,0% του συνόλου των απασχολουμένων, έναντι 7,4% που αναλογούσαν το 2010.
Από τους υπόλοιπους κλάδους, σημαντική ήταν και η αύξηση της απασχόλησης στον κλάδο του εμπορίου (2015: +5,6%, 2014: -0,8%) και στη μεταποίηση (2015: +5,7%, 2014: -2,5%). Αντίθετα, συνεχίσθηκε η μείωση της απασχόλησης στις κατασκευές (2015: - 4,2%, 2014: -6,6%).
Όσον αφορά στην μορφή απασχόλησης, το ποσοστό της μερικής απασχόλησης διαμορφώθηκε στο 9,5% του συνόλου των απασχολουμένων το 2015, ποσοστό ίσο με αυτό του 2014, έναντι 6,8% το 2011. Αυξημένα ποσοστά μερικής απασχόλησης παρατηρούνται στους νέους εργαζόμενους 15-30 ετών και στους κλάδους του τουρισμού και διανεμητικού εμπορίου. Η στροφή των επιχειρήσεων προς πιο ευέλικτες μορφές εργασίας επιβεβαιώνεται και από τα στοιχεία του συστήματος ΕΡΓΑΝΗ, στα οποία καταγράφονται οι νέες προσλήψεις ανά είδος σύμβασης σε μισθωτούς μόνο του ιδιωτικού τομέα.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2015 το 55,5% των νέων προσλήψεων αφορούσε συμβάσεις μερικής και εκ περιτροπής απασχόλησης, έναντι 50,5% το 2014. Πιο συγκεκριμένα, το ποσοστό των συμβάσεων εκ περιτροπής απασχόλησης επί του συνόλου των νέων προσλήψεων αυξήθηκε σημαντικά σε 18,1% το 2015, έναντι 14,3% το 2014.
Αναφορικά με την εξέλιξη της ανεργίας επισημαίνονται τα ακόλουθα:
Ως αποτέλεσμα της αύξησης απασχόλησης, το μέσο ποσοστό ανεργίας μειώθηκε αισθητά σε 24,9% το 2015 από 26,5% το 2014, 27,5% το 2013 και 12,7% το 2010. Παράλληλα, ο αριθμός των ανέργων μειώθηκε σημαντικά κατά 6,1% το 2015, έναντι μικρότερης μείωσης κατά 4,2% το 2014 και σημαντικής αύξησης κατά 11,3% που παρατηρήθηκε το 2013.
Ωστόσο, το ποσοστό ανεργίας αυξήθηκε στο τέταρτο τρίμηνο του 2015 σε 24,4% συγκριτικά με το 24,0% που καταγράφηκε στο τρίτο τρίμηνο 2015, εξαιτίας της επιβολής κεφαλαιακών περιορισμών στο τέλος του πρώτου εξαμήνου του προηγουμένου έτους και αφετέρου της επανόδου σε αρνητικό του ρυθμό μεταβολής του πραγματικού ΑΕΠ.
Από την ανάλυση της ανεργίας ως προς το φύλο, η άνοδος του συνολικού ποσοστού ανεργίας μεταξύ 2010 και 2015 έχει επιφέρει μεταβολές στη σύνθεση των ανέργων ως προς το φύλο. Ειδικότερα κατά το 2015, το ποσοστό ανεργίας στους άρρενες ήταν 21,7% και στις γυναίκες 28,9%, έναντι 23,6% και 30,2% αντίστοιχα το 2014. Εκ του πλήθους των ανέργων το 51,6% ήσαν γυναίκες το 2015 (2014: 50,2%), έναντι 60,0% στην περίοδο 2000-2008.
Σχετικά με τη διάρκεια χρόνου της ανεργίας, η μείωση της συνοδεύθηκε από αντίστοιχη μείωση των μακροχρόνια ανέργων στο 18,2% του εργατικού δυναμικού το 2015, έναντι 19,5% το 2014, καθώς ο
αριθμός των μακροχρόνια ανέργων υποχώρησε στις 875,3 χιλ. από 936,9 χιλ. το 2014, έναντι ωστόσο 5,7% το 2010. Παράλληλα, με τη μείωση των μακροχρόνια ανέργων μειώθηκε και αριθμός των «νέων» ανέργων, δηλαδή αυτών που δεν έχουν εργασιακή εμπειρία, σε 278,1 χιλ. το 2015 από 299,8 χιλ. το 2014.
Όπως προκύπτει από το Γράφημα υπάρχει μια αρνητική σχέση μεταξύ των ποσοστών των «νέων ανέργων» και των μακροχρόνια ανέργων μετά το δεύτερο τρίμηνο του 2009, αυτό συμπίπτει με την αρχή της αύξησης της ανεργίας. Συνεπώς με την αύξηση του ποσοστού ανεργίας, ο αριθμός των «νέων ανέργων» ως ποσοστό των ανέργων στο μειώνεται, ενώ ο αριθμός των μακροχρόνια ανέργων ως ποσοστό των ανέργων αυξάνεται.
Η μείωση του ποσοστού ανεργίας συνοδεύθηκε από ευνοϊκές μεταβολές στη σύνθεση των ανέργων ανά ηλικία. Συγκεκριμένα, το ποσοστό ανεργίας υποχωρεί σημαντικά σε όλες τις ηλικιακές ομάδες στο 2015 σε σχέση με το αντίστοιχο του 2014. Ειδικότερα το ποσοστό ανεργίας των νέων 15-24 ετών μειώθηκε σημαντικά σε 49,8% το 2015 από 52,4% το 2014, στην ηλικιακή κατηγορία 25-29 ετών περιορίσθηκε αρκετά σε 36,7% από 40,8% το 2014, όπως και στις κρίσιμες ηλικίες 30-44 έτη σε 24,0% από 25,4% το 2014 και οριακά στο εύρος 45-64 έτη σε 19,2% το 2015, έναντι 19,5% το 2014.
Σημειώνεται ότι το από τα στοιχεία του συστήματος ΕΡΓΑΝΗ το 76% των νέων θέσεων μισθωτής εργασίας αφορούσε το 2015 την τους νέους 15-29 ετών.
Η βελτίωση των δεδομένων της αγοράς εργασίας κυρίως είχε ως αποτέλεσμα να μειωθεί ο αριθμός των ατόμων 18-59 ετών που ζουν σε νοικοκυριά στα οποία κανένα άτομο δεν εργάζεται κατά 4,6% και 5,3% το 2015 και 2014 αντίστοιχα. Εντούτοις μεταξύ του 2010 και 2015 ο αριθμός αυτών των ατόμων έχει αυξηθεί συνταρακτικά κατά 66,7% (2010: 664 χιλ. 2015: 1,1 εκατ.).
πηγή https://www.alpha.gr/
