Απόσπασμα από το Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών της ALPHA BANK
Ελληνική Οικονομία
Η σταδιακή συμπίεση του ποσοστού ανεργίας που διαμορφώθηκε τον Οκτώβριο του προηγούμενου έτους στο 23,0% σε σχέση με 24,5% τον Οκτώβριο του 2015 και η διακοπή του αποπληθωριστικού φαινόμενου σε μέσα επίπεδα το 2016 (για πρώτη φορά από το 2013 με βάση τον εναρμονισμένο δείκτη τιμών καταναλωτή) συνάδουν με την ήπια ύφεση του πρώτου εξαμήνου και τη σταδιακή έξοδο από αυτήν στο δεύτερο εξάμηνο της περασμένης χρονιάς.
Οι αιτίες, ωστόσο, για τις οποίες η υποτονική ενεργός ζήτηση δεν καθήλωσε το ρυθμό μεταβολής του δείκτη τιμών καταναλωτή σε αρνητικό έδαφος είναι, πρωτίστως, η σημαντική αύξηση των φορολογικών συντελεστών στην κατανάλωση, και δευτερευόντως, οι αυξητικές τάσεις στις διεθνείς τιμές ενέργειας το τελευταίο δίμηνο του προηγούμενου έτους.
Ειδικότερα, σχετικά με την πορεία του πληθωρισμού, στο Γράφημα 1 παρουσιάζεται η πορεία του Εναρμονισμένου Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (Εν.ΔΤΚ) και του Εν.ΔΤΚ με σταθερούς φορολογικούς συντελεστές ενώ με τις ράβδους απεικονίζεται η διαφορά του πρώτου από τον δεύτερο. Η διαφορά αυτή συνιστά ένα μέτρο της επιβάρυνσης του τιμαρίθμου από την έμμεση φορολογία βάσει της υποθέσεως ότι οι μεταβολές στους φορολογικούς συντελεστές μετακυλίονται στους καταναλωτές την ίδια στιγμή και εξ ολοκλήρου.
Ποιο μέρος αυτής της φορολογικής επιβάρυνσης θα μετακυληθεί στον καταναλωτή και ποιο εν τέλει θα απορροφηθεί από τον παραγωγό θα εξαρτηθεί από την ελαστικότητα της ζήτησης για κάθε προϊόν και υπηρεσία. Όσο μικρότερη η ελαστικότητα ζήτησης ως προς την τιμή, τόσο μικρότερο ποσοστό του φόρου θα απορροφήσουν οι παραγωγοί και συνεπώς μεγαλύτερη η επιβάρυνση για τους καταναλωτές .
Όπως φαίνεται στο Γράφημα 1, οι αυξήσεις που παρατηρήθηκαν στην έμμεση φορολογία και κυρίως στον ΦΠΑ το 2015 και 2016 αποτέλεσαν βασικό παράγοντα για την αποκλιμάκωση των αποπληθωριστικών τάσεων, ενώ η συνολική τους επιβάρυνση στο επίπεδο τιμών είναι μεγάλης διάρκειας και μεγέθους αν και μικρότερη σε σύγκριση με εκείνη που επικράτησε την περίοδο των προηγούμενων προσαρμογών του ΦΠΑ το 2010- 20112.
Επιπλέον, όπως παρατηρείται στο Γράφημα 2, οι αυξήσεις που παρατηρήθηκαν στον ειδικό φόρο κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης τον Οκτώβριο του 2016, σε συνδυασμό με τις αυξήσεις στις διεθνείς τιμές του πετρελαίου τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο του 2016 αποτυπώνονται στην αύξηση του υποδείκτη της ενέργειας του δείκτη τιμών καταναλωτή που λαμβάνει θετικές τιμές σε αυτό το τρίμηνο.
Αγοραστική Δύναμη, Επενδύσεις και Καταλύτες της Ανάπτυξης το 2017.
Οι ανωτέρω εξελίξεις στο κόστος ενέργειας συνεπάγονται ότι ένας παράγοντας στήριξης της αγοραστικής δύναμης των νοικοκυριών την τελευταία τριετία αποδυναμώνεται. Συνεπώς, για την πραγματοποίηση ισχυρού ρυθμού ανάπτυξης 2,7% το 2017, που προαπαιτείται για την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων του προγράμματος προσαρμογής για τα φορολογικά έσοδα και το πρωτογενές πλεόνασμα, θα πρέπει να ενισχυθεί η επενδυτική δαπάνη στην ελληνική οικονομία.
Η ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης του προγράμματος, η διασφάλιση της δέσμευσης για τη μορφή των μεσοπρόθεσμων μέτρων διευθέτησης του χρέους και επακόλουθα η συμπερίληψη των ελληνικών κρατικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ αποτελούν τους καταλύτες για την αύξηση των επενδύσεων το 2017 καθώς και για την δημιουργία νέων θέσεων εργασίας που θα έχει πολλαπλασιαστική επίδραση στην καταναλωτική δαπάνη και των επομένων ετών.
Η καθυστέρηση στην υλοποίηση των ανωτέρω θέτει σε κίνδυνο όχι μόνο τη δυναμική της ανάκαμψης αλλά και τη δυνατότητα επίτευξης των δημοσιονομικών στόχων.
πηγή https://www.alpha.gr/
